از نظر آموزه های وحیانی قرآن، برای خلقت انسان اهداف چندی تعریف شده که عبارتند از:

1.       رحمت : براساس برخی از آیات قرآنی ، یکی از اهداف مهم خلقت هرچیزی از جمله انسان، رحمت است؛ زیرا این رحمت الهی است که مقتضی خلقت از جمله خلقت انسان است؛ خدا می فرماید: إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّکَ وَلِذَلِکَ خَلَقَهُمْ؛ مگر کسانى که پروردگار تو به آنان رحم کرده و براى همین رحمت کردن آنان را آفریده است.(هود، آیه 119)

2.      عبادت خدا: از نظر قرآن، یکی از مهم ترین اهداف خلقت انسان این است که خدا را عبادت و بندگی کنند: وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ؛ و جن و انس را نیافریدم جز براى آنکه مرا بپرستند.(ذاریات، آیه 56)

3.      علم به قدرت و علم الهی: از دیگر اهداف عالی خلقت انسان این است که انسان به این حقیقت علم یابد که خدا قدیر و علیم است و به همه چیز احاطه علمی دارد: اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَمِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْمًا ؛ خدا همان کسى است که هفت آسمان و همانند آنها هفت زمین آفرید. فرمان خدا در میان آنها تنزل و فرود مى ‏آید تا بدانید که خدا بر هر چیزى تواناست و به راستى دانش وى هر چیزى را در بر گرفته است.(طلاق، آیه 12) البته آیه بیان می کند خلقت هفت آسمان ها و هفت زمین همانند آنه، برای این است انسان بداند که خدا بر هر چیزی قدیر و توانا و بر هر چیزی احاطه کامل علمی دارد؛ اما شکی نیست که یکی از چیزهایی که در این هفت آسمان و هفت زمین خلق شده همین انسان است. پس انسان خلق شد تا به این حقیقت ها علم یابد. شاید براساس همین هدف است که برخی « لِیَعْبُدُونِ» درآیه 56 سوره ذاریات را به «لیعرفون» تفسیر کرده اند؛ زیرا عبادت بدون معرفت اصالت ندارد؛ پس باید انسان عابد عالم و عالم عابد باشد. به سخن دیگر، برای خلقت انسان که بر اساس رحمت است دو هدف اصلی تعریف شده است: الف: هدف نظری؛ یعنی کسب معرفت و علم به قدرت و علم الهی؛ ب:  هدف عملی؛ یعنی عبادت و عبودیت خدا.

4.       دوزخ: قرآن یکی از اهداف خلقت انسان و جن را بردن آنان به دوزخ دانسته است؛ خدا می فرماید: وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا یَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْیُنٌ لَا یُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا یَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِکَ کَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ ؛ و در حقیقت بسیارى از جنیان و آدمیان را براى دوزخ آفریده‏ ایم؛ چرا که دلهایى دارند که با آن حقایق را تفقه و دریافت ژرف نمى کنند، و چشمانى دارند که با آنها نمى ‏بینند، و گوشهایى دارند که با آنها نمى ‏شنوند. آنان همانند چهارپایان، بلکه گمراه‏ ترند. آرى! آنها همان غافلان هستند.(اعراف، آیه 179) واژه «ذرانا» به معنای پخش کردن مانند تخم پاشی در زمین و نیز به معنای «خلقنا» آمده است. البته آیه نمی گوید که همه جن و انس برای این هدف آفریده شده اند، بلکه می گوید که کثیر آنان برای این هدف هستند. از سوی دیگر «لام» که در کلمه « لِجَهَنَّمَ» غایت فاعل نیست؛ یعنی خدا به این هدف خلق نکرده است؛ بلکه غایت فعل است؛ زیرا خدا به عنوان فاعل غایتی که برای خلق انسان تعریف کرده همان عبادت عالمانه در ساختار رحمت است؛ اما وقتی انسان و جن را به گونه ای آفریده که دارای اراده هستند، این می تواند به اراده خویش انسان خلیفه الله باشد(بقره، آیات 30 و 31) که با عبادت عاملانه برخوردار از رحمت تحقق می یابد؛ یا می تواند از آن انسانیت خویش با عدم به کارگیری از هدایت فطری(طه، آیه 50؛ شمس، آیات 7 تا 10) و توانایی های الهی و خداداد خویش سقوط کند و به غفلت دچار گردد که سرانجام آن دوزخ است. پس اگر انسان و جن بر خلاف هدف غایی فاعل عمل و رفتار کنند، به دوزخ می روند. پس باید گفت که خدا انسان و جن را برای دوزخ نیافریده است؛ زیرا اولا «کثیر» گفته است؛ و ثانیا این غایت فعل است نه غایت فاعل.پس از نظر قرآن، خدا بر اساس رحمت خویش انسان و جن را برای عبادت عالمانه خویش خلق کرده است؛ اما بسیاری از آنان بر خلاف این دو هدف عمل کرده و به جای عبادت خدا عبادت غیر خدا را می پذیرند و به جای عالمانه عبادت کردن، بر اساس هواهای نفسانی جاهلانه به عبادت هواهای نفسانی و غیر الله می پردازند. این گونه است که هدف دیگری را برای خود مقصود قرار می دهند که اولا و بالذات برای آن خلق نشده اند.